Verim Arttırıcı Projeler

FAALİYETLER

VERİM ARTTIRICI PROJE (VAP) NEDİR ?

Verim arttırıcı projeler kısaca VAP diye adlandırdığımız uygulamalar, enerjinin yoğun olarak kullanıldığı ; fabrikalar, hastaneler, AVM ler, ticarethaneler gibi yerlerde enerjinin ve doğal enerji kaynaklarının tüketiminin azaltılmasına yönelik hazırlanan projelerdir. Verim arttırıcı projelerin birincil amacı birim maliyeti düşürerek aynı kapasitede üretimi daha düşük maliyetlerle meydana getirebilmektir.

Verim arttırıcı projelerle alakalı olarak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının teşvik ve destek programları bulunmaktadır.

Bu desteklerden faydalanabilmek için yine Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş EVD Enerji Verimliliği Danışmanlık şirketlerinden destek almanız ve projelerinizi yetkili Enerji Verimliliği Danışmanlık Şirketlerine hazırlatarak onaylatmanız gerekmektedir.

Verim arttırıcı projelerle alakalı olarak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı dışında bazı finans kuruluşları ve Avrupa Birliği destekli bazı organizasyonlarda bu projelere destek vermektedirler. Bu desteklerin detayları aşağıda verilmiştir.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından aydınlatma, soğutma, ısınma, kojenerasyon vb. konularda hazırlanan verim arttırıcı projelere destekler sağlanmaktadır. Hazırlanan projelerin onaylanabilmesi için herhangi bir tasarruf miktarı şartı olmamakla birlikte projenin 5 yıl içinde kendi yatırım miktarını karşılaması şartı aranmaktadır.

Verim arttırıcı projeler ile alakalı Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü (YEGM) tarafından yayınlanan diğer detaylar aşağıdaki gibidir.

5627 sayı ve 18/4/2007 tarihinde yürürlüğe giren “Enerji Verimliliği Kanunu” ve 28097 sayılı, 27/10/2011 tarihli “Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına Dair Yönetmelik” kapsamında Endüstriyel İşletmelerde Verimlilik Artırıcı Projelerin(VAP) uygulanmasına yönelik yapılan destekler yer almaktadır.

Endüstriyel İşletmelerde; enerji etüt çalışması ile belirlenen önlemlerin uygulanması ve enerji tasarruf potansiyelinin geri kazanılması için hazırlanan Projeler Verimlilik Artırıcı Proje (VAP) olarak ifade edilmektedir.

VAP endüstriyel işletmelerde enerji atıklarının, kayıpların ve verimsizliklerin giderilmesi için gerekli önlemlerin uygulanması amacıyla hazırlanır.

Verimlilik Artırıcı Proje destekleri işletmelerin enerji verimliliğine yönelik olarak işletmelerinde uygulayacakları projelerin desteklenmesini öngörmektedir. Verimlilik Arttırıcı Projelerinin desteklenmesini isteyen endüstriyel işletmeler, Genel Müdürlük tarafından tebliğ olarak yayımlanan usul ve esaslara uygun olarak şirketlere hazırlattıkları projelerini her yıl Ocak ayı içinde Genel Müdürlüğe sunar. Genel Müdürlük, internet sayfası üzerinden ilan etmek suretiyle, başvuru almayabileceği gibi başvuru dönemini erteleyebilir, uzatabilir veya birden fazla dönemde başvuru alabilir.

Verimlilik Arttırıcı Proje Desteklerine Kimler Başvuruda Bulunabilir?
Elektrik üretim faaliyeti gösteren lisans sahibi tüzel kişiler dışındaki yıllık toplam enerji tüketimleri 1000 TEP ve üzeri olan ticaret ve sanayi odası, ticaret odası veya sanayi odasına bağlı olarak faaliyet gösteren ve her türlü mal üretimi yapan işletmeler VAP desteklerinden yararlanmak için başvuruda bulunabilirler.

2018 Yılı 2. ve 3. Dönem Verimlilik Artırıcı Proje (VAP) Başvuruları
Genel Müdürlüğümüz tarafından Verimlilik Artırıcı Proje (VAP) başvurularının 2018 Yılında üç dönem halinde alınmasına karar verilmiştir.

2018 Yılı 2. dönem Verimlilik Artırıcı Proje (VAP) Başvuruları 02 Nisan 2018 ile 30 Nisan 2018 tarihleri arasında;
3. dönem Verimlilik Artırıcı Proje (VAP) Başvuruları ise 03 Eylül 2018 ile 01 Ekim 2018 tarihleri arasında alınacaktır.

Enerji Verimliliği Destekleri Hakkındaki Tebliğ’e göre Verimlilik Arttırıcı Proje (VAP) destek başvuruları için aşağıdaki Kılavuzlar başlığı altındaki formları (Başvuru Formu, Proje Verimlilik Bileşeni Tablosu) doldurulacaktır.

Doldurulan belgelerin; posta yolu ile 2. Dönem başvuruları için 02 Nisan 2018 günü mesai başlangıcından 30 Nisan 2018 günü mesai bitimine kadar 3. Dönem başvuruları için de 03 Eylül 2018 günü mesai başlangıcından 01 Ekim 2018 günü mesai bitimine kadar “Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü Eskişehir yolu 7. km No:166 Posta kodu:06520 Çankaya-ANKARA” adresinde bulunan Genel Müdürlüğümüzün evrak kayıtlarına girmiş olması ve ayrıca EnverMevzuat@yegm.gov.tr adresine mail yolu ile iletilmiş olması gerekmektedir.

Not: Genel Müdürlüğümüzce 2018 yılı 2. ve 3. dönem VAP başvuruları ENVER Portalı üzerinden elektronik yolla ve ıslak imzalı olarak posta yoluyla alınması planlanmaktadır. Bu konuda daha ayrıntılı bir açıklama Genel Müdürlük WEB sayfasından yapılacaktır.

Kılavuzlar

Başvuru Formu
Proje Verimlilik Bileşeni Tablosu
Proje Desteklerine İlişkin Sözleşme
Proje Yerinde İnceleme Tutanağı
Sektör Sınıflamaları

Uygulaması Tamamlan Verimlilik Artırıcı Projeler İçin;
VAP Uygulama Rapor Formatı
VAP Destek Ödeme Sözleşmesi Formatı

ENERJİ ETÜDÜ VE VERİMLİLİK ARTTIRICI PROJE (VAP) HAZIRLAMA ESASLARI

1. Enerji etüdünün amacı

Enerji etüdü, enerji tasarruf potansiyellerini, enerji atıklarını ve sera gazı emisyonlarını belirlemek, bunlarla ilgili geri kazandırıcı veya önleyici tedbirleri teknik ve ekonomik boyutları ile ortaya koymak amacıyla yapılır.

2. Enerji etüdünün kapsamı

Enerji etütleri kapsamında aşağıdaki etüt profilleri yıllık bazda ele alınır;

- - Girdi Profili: İşletmeye veya binaya giren enerji türleri (doğal gaz, akaryakıt, kömür, elektrik, buhar/sıcak su, vb), birim enerji büyüklükleri (girdilerin KWh cinsinden birim ağırlığının veya hacminin taşıdığı enerji miktarları), kullanım miktarı – zaman grafikleri.
  - Atık Profili: Isıtma/soğutma sistemlerinden, enerji çevrim sistemlerinden veya üretim prosesinden çıkan değerlendirilebilir enerji atıklarının, türleri (baca gazı, sıcak gaz/su, buhar, vb), oluşum nedenleri, miktar – zaman grafikleri.
  - Kayıp-Kaçak Profili: Binalardaki ve ekipmanlardaki ısı yalıtımı yetersizlikleri, ekipmanlardaki buhar/gaz/su/yakıt kaçakları/sızıntıları ve elektrik sistemlerindeki uyumsuzluklar nedeniyle kaybedilen ve önlenmesi mümkün olan enerji miktarları.
  - Verimsizlik Profili: Enerji verimsiz ekipman veya proses uygulaması nedeniyle boşa harcanan ve önlenmesi mümkün olan enerji miktarları.
  - Israf Profili: Isıtma, soğutma, aydınlatma, ofis ihtiyaçları ve benzeri alanlarda gereğinden fazla kullanılan, beklemede olan veya boşa çalışan ekipmanlar üzerinden ısraf edilen enerji miktarları.
  - Emisyon Profili: Girdi profilindeki enerji türleri bazında sera gazı miktarları.
  - Enerji Yönetim Profili: İşletmedeki enerji yöneticisinin/yönetim biriminin, uygulanan prosedürlerin, çalışanların bilinç düzeyinin ve enerji yönetimine üst yönetici bakışının yeterliliği

3. Enerji etüdünün yöntemi

Enerji etüdü sürecinde aşağıdaki çalışmalar yapılır;

- - Ön Etüt: İşletmedeki veya binadaki etüt profilleri, belgeler, görüşmeler, gözlemler ve gerektiğinde noktasal ölçümler yardımıyla analiz edilir. Önleme ve/veya geri kazanma potansiyelleri tahmin edilir. Bunlar için uygulanabilecek önlemler, yaklaşık maliyetleri ve geri kazanım süreleri ile birlikte belirlenir. Enerji yönetim profilinde gözlenen yetersizliklerin giderilmesi için öneriler geliştirilir. Detaylı etüt kapsamına alınması gerekli görülen çalışmalar ve çalışma programı tespit edilir. Ön etüt çalışmaları ön etüt raporu ile birlikte en fazla on beş iş günü içerisinde tamamlanır.
  - Ön Etüt Brifingi: İşletmenin üst yöneticisinin de aralarında bulunduğu yöneticilere ve üst yönetimin belirlediği çalışanlara bir gün süreyle ön etüt brifingi verilir. Bu brifingde; enerji verimliliğinin fayda ve maliyetleri ile birlikte genel tanıtımı, dünyadaki ve Türkiye’deki örnek uygulamalar, ön etüt sonuçları ve alınabilecek önlemler hakkında bilgiler verilir ve yararlı dökümanlar dağıtılır, brifinge katılanların soruları cevaplandırılır ve görüşleri alınır, detaylı etüde ihtiyaç duyulduğu ve bu etüdün sonuçlarına göre de VAP hazırlanabileceği belirtilir ve üst yönetimin kararı talep edilir.
  - Detaylı Etüt: Ön etüt sonuçlarına göre detaylı etüt kapsamına alınması uygun bulunan konularda işletme şartlarında ölçümler ve hesaplamalar yapılarak önleme ve/veya geri kazanma potansiyelleri en fazla +/- % 10’luk yanılma oranı ile tahmin edilir. Ön etüt ve detaylı etüt sonuçları kullanılarak uygulanabilecek önlem seçenekleri teknik ve ekonomik özellikleri ile analiz edilir. Bu kapsamda, en uygun önlemler seçilmek suretiyle daha sonra hazırlanabilecek verimlilik arttırıcı projeleri yönlendirici bilgiler ortaya konulur.
  - Raporlama: Ön etüt ve detaylı etüt raporlarının formatları Genel Müdürlük tarafından Resmî Gazete’de yayımlanacak tebliğde belirlenir.

4.Verimlilik Arttırıcı Proje (VAP)

- - VAP endüstriyel işletmelerde ve binalarda enerji atıklarının, kayıpların ve verimsizliklerin giderilmesi için gerekli önlemlerin uygulanması amacıyla hazırlanır.
  - VAP kapsamında; projenin gerçekleştirilmesini yönlendirecek yeterlilikteki teknik bilgi ve çizimler, projede satın alınacak malların teknik özellikleri ve kullanım kılavuzları, tedarik kaynaklarına ilişkin bilgiler, proje bitiminde ortaya konulan yeniliklerin işletme tarafından en iyi şekilde kullanılmasını kolaylaştırabilecek eğitim programı ve işletme prosedürleri, bakım/onarım ve yedek parça bilgileri, ekipman garantilerine ilişkin bilgiler, proje termin programı ve proje maliyet kalemleri yer alır.
  - VAP formatı tebliğle belirlenir.

Tablo 1. Şirketlerin yetkilendirilmesi için mülkiyet veya kullanım hakkına sahip olmaları gereken cihazlar ve özellikleri Ek-4

Cihazın Adı	Kullanım Amacı ve Özellikleri	Yetki Belgesi Sınıfı
Cihazın Adı	Kullanım Amacı ve Özellikleri	Isı ve Mekanik	Elektrik	Bina	Sanayi
Bacagazı Analiz Cihazı	Bacagazı bileşenlerinin ve sıcaklığının ölçülmesinde kullanılmak üzere; Portatif, elektronik ve otomatik kalibrasyon özelliğine sahip Şarj edilebilir bataryaya ve bataryadan veya şehir cereyanından beslenebilme özelliğine sahip En az 75 cm uzunluğunda problu Ortam sıcaklığını ölçebilen Bacagazında en az %0 ile %25 aralığında oksijen, en az 0 ppm ile 10000 ppm aralığında karbonmonoksit ve en az -40 ^oC ile +1000 ^oC aralığında sıcaklık parametrelerini ölçebilen	X		X	X
Bacagazı Analiz Cihazı probu	75 cm’den daha uzun prob gerektiren yerlerde kullanılmak üzere; En az 100 cm uzunluğunda	X			X
Termal Kamera	Isı kayıplarını belirlemek üzere; Gerçek görüntü ile termal görüntüyü aynı anda çekebilen Termal görüntüleri harici hafıza kartı vb taşınabilir belleklere kaydedilebilen Raporlama özellikli, USB arayüzlü bilgisayar yazılımı olan Değiştirilebilir bataryası olan	X		X	X
Isıl Geçirgenlik Katsayısı (U) Ölçüm Cihazı	Isıl geçirgenlik katsayısı ölçümleri için kullanılmak üzere; Duvar yüzeyinde birden fazla noktada sıcaklık ölçümü yapabilen özel sıcaklık ölçüm probu olan Duvarın diğer tarafındaki nemi ve sıcaklığı ölçebilen U değerini W/m²K cinsinden hesaplayabilen	X		X
İletkenlik Ölçer	Muhtelif suların iletkenliklerini ölçmek amacıyla kullanılmak üzere; Portatif, elektronik ve batarya ile beslenebilir Ölçüm anında su sıcaklığını ölçme ve sıcaklık kompanzasyonu yapabilme özelliğine sahip Otomatik veya elle skala seçme özelliğine sahip İletkenliği, en az (mS/cm) ve (TDS ppm) birimlerinde gösterebilme özelliğine sahip Ölçüm aralığı en az 0 mS/cm ile 19,99 mS/cm olan	X		X	X
Buhar Kapanı Test Cihazı	Muhtelif tiplerdeki buhar kapanlarının kontrolünün yapılmasında kullanılmak üzere; Portatif Muhtelif tipte buhar kapanlarını kontrol edebilme özelliğine sahip	X			X
İnfrared Sıcaklık Ölçer (Düşük Sıcaklık)	Ulaşılması zor olan ve döner fırın vb hareketli alanların sıcaklıklarını ölçmek amacıyla kullanılmak üzere; En az -30 ^oC ile +400 ^oC arasında sıcaklık ölçebilmeli Portatif, elektronik ve batarya ile beslenebilir Işık yayınım katsayısı (e) en az 0,10 ile 1,00 arasında ayarlanabilmeli	X		X	X
İnfrared Sıcaklık Ölçer (Yüksek Sıcaklık)	Ulaşılması zor olan ve döner fırın vb hareketli alanların sıcaklıklarını ölçmek amacıyla kullanılmak üzere; En az +400 ^oC ile +3000 ^oC arasında sıcaklık ölçebilmeli Portatif, elektronik ve batarya ile beslenebilir Işık yayınım katsayısı (e) en az 0,10 ile 1,00 arasında ayarlanabilmeli	X			X
Elektronik Sıcaklık Ölçer	Muhtelif tipte problar bağlanmak suretiyle sıcaklık ölçümlerinde kullanılmak üzere, Portatif, elektronik ve batarya ile beslenebilir Yüzey ve ortam sıcaklığı ölçebilen Ulaşılması zor alanlarda yapılan ölçümler için ölçüm değerini ekranda tutabilme özelliğine sahip	X	X	X	X
Yüzey Sıcaklık Ölçüm Probu	Yüzey sıcaklıklarını ölçmek amacıyla kullanılmak üzere; En az -60°C ile +400°C arasında sıcaklık ölçümü yapabilen Düz, pürüzlü ve eğimli yüzeylerde ölçüm için yaylı tip ölçüm ucuna sahip	X	X	X	X
Ortam Sıcaklık Ölçüm Probu	Ortam sıcaklıklarını ölçmek amacıyla kullanılmak üzere; En az -60°C ile +400°C arasında sıcaklık ölçümü yapabilen	X	X	X	X
Sıcaklık Ölçüm Probu	Ulaşılması zor olan ve kazan içerisi, büyük tanklar vb yerlerde sıcaklıkları ölçmek amacıyla kullanılmak üzere; En az 100 cm uzunluğunda En az -60°C ile +1000°C arasında sıcaklık ölçümü yapabilen	X	X	X	X
Sıcaklık Ölçüm Probu	Tanecikli yapıdaki malzeme vb sıcaklıklarını içine batırarak ölçmek amacıyla kullanılmak üzere; Şiş tipi En az -60°C ile +400°C arasında sıcaklık ölçümü yapabilen	X	X		X
Doppler Tipi Akış Ölçer	İçerisinden kirli akışkan geçen boru hatlarında dışarıdan akışkan miktarının ölçülebilmesi amacıyla kullanılmak üzere; Portatif ve elektronik	X	X		X
Ultrasonik Akış Ölçer	İçerisinden temiz akışkan geçen boru hatlarında dışarıdan akışkan miktarının ölçülebilmesi amacıyla kullanılmak üzere; Portatif ve elektronik Ayarlanan saatlerde otomatik başlatılma ve durdurulabilme özelliğine sahip Şarj edilebilir bataryaya ve bataryadan veya şehir cereyanından beslenebilme özelliğine sahip Yazıcısı olan veya istendiği takdirde yazıcıya bağlanabilme özeliğine sahip 13 mm ile 1200 mm arası çaplardaki borularda ölçüm yapabilecek aparatlara sahip En az -40 ile +200 ^oC arası sıcaklıklarda ölçüm yapabilen	X	X	X	X
Elektronik Bağıl Nem Ölçer	Muhtelif alanlarda ortam sıcaklığı ve bağıl nem ölçmek amacıyla kullanılmak üzere; Portatif, elektronik ve batarya ile beslenebilir Aynı anda ortam kuru termometre sıcaklığı ve bağıl nem değerlerini gösterme özelliğine sahip En az -20 °C ile +70 °C arasında sıcaklık ve %0 ile %100 arasında bağıl nem ölçümü yapabilen	X		X	X
Manometre	Pitot tüpü ile birlikte kullanılarak kanallarda akış miktarını ölçmek amacıyla kullanılmak üzere; Pitot tüpü ile birlikte kullanılabilen Portatif ve batarya ile beslenebilir Hassas okuma yapılabilmesi amacıyla basınç değerleri genişliği ayarlanabilir ve/veya seçilebilir özellikte	X	X		X
Pitot Tüpü	İçerisinden hava ve düşük basınçlı gazların geçtiği kanallarda akış miktarını ölçmek amacıyla kullanılmak üzere; Klasik tip, L Tipi En az 1,5 m uzunluğa sahip	X	X		X
Eğik Manometre	Fırın iç basıncı vb oldukça düşük basınç değerlerinin ölçülmesi sırasında kullanılmak üzere	X	X		X
Sıcak Telli Hava Hızı Ölçer (Cihaz ve Probu)	İçerisinden hava ve düşük basınçlı gazların geçtiği kanallarda akış miktarını ölçmek amacıyla kullanılmak üzere; Portatif, elektronik ve batarya ile beslenebilir En az 1,5 m uzunluğunda proba sahip (Bina için bu özellik zorunlu değildir.) En az; 0 m/sn ile 20 m/sn arasında hız ve bina için -20 °C ile +70 °C diğerleri için -20 °C ile +200°C arasında sıcaklık ölçümü yapan	X	X	X	X
Pervane Tipi Hava Hızı Ölçer	Hava fanlarının emiş ağzında ve eksoz kanallarının çıkış ağzında hava veya gaz hızını veya akış miktarını ölçmek amacıyla kullanılmak üzere; Portatif, elektronik ve batarya ile beslenebilir Muhtelif çaplarda problara (ölçüm başlıklarına) sahip Çoklu alanlarda ölçüm yapma ve ortalamasını alma özelliğine sahip En az; 0,25 m/sn ile 20 m/sn arasında hız ölçümü yapabilen	X	X	X	X
Elektrik Enerji Analizörü	Muhtelif alanlarda elektrikle ilgili parametreleri ölçmek amacıyla kullanılmak üzere; Portatif, elektronik ve batarya ile beslenebilir Açıldığında bağlantılarını kontrol etme özelliğine sahip (akım penslerinin ölçüm aralıkları, ters bağlantı vb.) Ayarlanan saatlerde otomatik başlatılma ve durdurulabilme özelliğine sahip, Ölçüm zaman aralığı ayarlanabilen Şarj edilebilir bataryaya ve bataryadan veya şehir cereyanından beslenebilme özelliğine sahip İstenen parametreleri, belirlenen aralıklarda bellek kartına kaydedebilen ve yazılı çıktı alabilen Orta gerilim ölçümleri için akım ve gerilim trafoları olan Geniş baralar veya kalın kabloları içine alabilecek boyutta akım pensleri olan Monofaze ve trifaze sistemlerde, gerilim (V), akım (A), güç faktörü (Cosj), güç (kw, kVA, kVAr), enerji tüketimi (kWh, kVAh, kVArh), frekans (Hz) ve harmonik ölçümleri yapabilen Tüm parametrelerin bilgisayar üzerinden gösterilebildiği ve analizlerin yapılabildiği yazılıma sahip	X	X	X	X
Pens Ampermetre	Muhtelif alanlarda elektrikle ilgili parametreleri ölçmek amacıyla kullanılmak üzere; Portatif, elektronik ve batarya ile beslenebilir Geniş baralar veya kalın kabloları içine alabilecek boyutta pense sahip Gerilim (V), akım (A) ve güç (kw) ölçebilen True RMS ölçüm özelliğine sahip	X	X	X	X
Takometre	Dönen ekipmanların vb. devir sayılarının ve yürüyen bant, kumaş vb. ilerleme hızlarını ölçmek amacıyla kullanılmak üzere; Portatif, elektronik ve batarya ile beslenebilir Temaslı ve temassız (optik) tipleri ayrı ayrı veya her ikisinin de bulunduğu kombine tip Devir sayısı, dönüş hızı, ilerleme hızı gibi parametreleri ölçebilecek donanıma sahip	X	X		X
Lüksmetre	Muhtelif alanlarda aydınlık seviyelerini ölçmek amacıyla kullanılmak üzere; Portatif ve elektronik ve batarya ile beslenebilir Otomatik veya elle ayarlanabilir skala seçme özelliğine sahip Ölçüm aralığı en az 0 lüks ile 100000 lüks arasında olan		X	X	X
Ses Seviyesi Ölçer	Muhtelif alanlarda ses ve gürültü seviyesini ölçmek amacıyla kullanılmak üzere; Portatif, elektronik ve batarya ile beslenebilir Otomatik veya elle ayarlanabilir skala seçme özelliğine sahip	X	X		X
Veri Kaydedici	Uzun süreli yapılan ölçümleri kaydetmek üzere; En az sıcaklık, nem ve ışık akısı ölçümlerini kaydedilebilen Kaydedilen verileri bilgisayara aktarma özelliği olan	X	X	X	X

Ek-5

AYDINLATMA KRİTERLERİ

Değişik yol tipleri için güvenlik ve konfor açısından sağlanması gereken aydınlatma sınıfları ve kriterleri aşağıdaki tablolarda verilmektedir.

Tablo 1. Farklı yol tipleri için aydınlatma sınıfları

Yolun Tanımı

Aydınlatma Sınıfı

Bölünmüş yollar, ekspres yollar, otoyollar (otoyola giriş ve çıkışlar, bağlantı yolları, kavşaklar, ücret toplama alanları)

Trafik yoğunluğu ve yolun karmaşıklık düzeyi;

Yüksek………………………………………………

Orta………………………………………………….

Düşük………………………………………………..

Devlet yolu ve il yolları (tek yönlü veya iki yönlü; kavşaklar ve bağlantı noktaları ile şehir geçişleri ve çevre yolları dahil)

Trafik kontrolü ve yol kullanıcılarının tiplerine göre ayrımı;

Zayıf…………………………………………………

İyi…………………………………………………….

Şehir içi ana güzergâhlar (bulvarlar ve caddeler), ring yolları, dağıtıcı yollar

Trafik kontrolü ve yol kullanıcılarının tiplerine göre ayrımı;

Zayıf…………………………………………………

İyi…………………………………………………….

Şehir içi yollar (yerleşim alanlarına giriş çıkışın yapıldığı ana yollar ve bağlantı yolları)

Trafik kontrolü ve yol kullanıcılarının tiplerine göre ayrımı;

Zayıf…………………………………………………

İyi…………………………………………………….

Ayrım; Her bir trafik cinsinin kullanacağı şeridin kesin olarak ayrıldığı otobüs yolu, bisiklet yolu gibi tahsisli yoldur.

Bağlantı Yolu; Bir kavşak yakınında, karayolu taşıt yollarının birbirine bağlanmasını sağlayan, kavşak alanı dışında kalan ve bir yönlü trafiğe ayrılmış olan karayolu kısmıdır.

Bölünmüş Yol (Tek Yönlü Yol); Taşıt yolunun yalnız bir yöndeki taşıt trafiği için kullanıldığı karayoludur.

Ekspres Yol; Sınırlı erişme kontrollü ve önemli kesişme noktalarının köprülü kavşak olarak teşkil edildiği bölünmüş karayoludur.

Geometrik Yapı; Yolun sınıfına göre tasarım şeklidir (yolun genişliği, şerit sayısı, yatay ve düşey eğim, yolun proje hızı vb.).

İki Yönlü Yol; Taşıt trafiğinin her iki yönde kullanıldığı karayoludur.

Karmaşıklık; Yolun geometrik yapısını, trafik hareketlerini ve görsel çevreyi içerir. Göz önünde bulundurulması gereken faktörler; şerit sayısı, yolun eğimi, trafik ışık ve işaretleridir.

Kavşak; İki veya daha fazla yolun kesişmesi veya birleşmesi ile oluşan ortak alandır.

Kullanıcılar; Kamyon, otobüs, otomobil gibi motorlu taşıtlar, motorsuz taşıtlar, yayalar ve hayvanlardır.

Otoyollar; Özellikle transit trafiğe tahsis edilen, belirli yerler ve şartlar dışında geçiş ve çıkışın yasaklandığı, yaya, hayvan ve motorsuz araçların giremediği, ancak izin verilen motorlu araçların yararlandığı ve trafiğin özel kontrole tabi tutulduğu erişme kontrollü karayoludur.

Trafik Güvenliği; Karayolları Trafik Kanunu ve buna dayanılarak çıkartılan ilgili mevzuat.

Trafik Kontrolü; Yatay ve düşey işaretlemeler ve sinyalizasyon ile trafik mevzuatının varlığı anlamında kullanılmıştır. Bunların olmadığı yerlerde trafik kontrolü zayıf olarak adlandırılır.

Trafik Yoğunluğu; Yayaların, hayvanların ve araçların karayolları üzerindeki hareketleridir.

Tablo 2. Değişik aydınlatma sınıfları için uygulanacak yol aydınlatması kriterleri

Aydınlatma sınıfı	L (cd/m² )	U_o	U_l	TI (%) <
M1	2.0	0.4	0.7	10
M2	1.5	0.4	0.7	10
M3	1.0	0.4	0.5	10
M4	0.75	0.4	–	15
M5	0.5	0.4	–	15

U_o : Ortalama Düzgünlük : Yolun sağ kenarından yol genişliğinin ¼ mesafesinde bulunan bir gözlemciye göre kısmi alanların minimum parıltısının yolun ortalama parıltısına oranıdır (U_o = L_min / L_ort ).

U_l : Boyuna Düzgünlük : Her yol şeridinin orta çizgisi üzerinde bulunan gözlemci noktasına göre, bu orta çizgi boyunca uzanan kısmi alanlardaki minimum parıltının maksimum parıltıya oranıdır (U_l= L_min / L_max ).

TI : Bağıl Eşik Artışı : Fizyolojik kamaşmanın neden olduğu görülebilirlik azalmasının ölçüsüdür. Kamaşma koşullarındaki parıltı eşiği D L_K ile kamaşma olmadığındaki D L_e eşik farkının D L_e’ye oranı olarak ifade edilir ( TI = ( D L_K– D L_e)/ D L_e ).

Tablo 3. Yaya alanlarındaki değişik yol tipleri için aydınlatma sınıfları

Yolun Tanımı	Aydınlatma Sınıfı
Sosyo-ekonomik ve kültürel önemi yüksek olan kalabalık yaya yolları	P1
Trafiği yüksek yaya veya bisiklet yolları	P2
Trafiği orta yaya veya bisiklet yolları	P3
Trafiği az yaya veya bisiklet yolları	P4
Doğal çevrenin, tarihi ve kültürel yapının korunması gereken alanlardaki trafiği az yaya veya bisiklet yolları	P5
Doğal çevrenin, tarihi ve kültürel yapının korunması gereken alanlardaki trafiği çok az yaya veya bisiklet yolları	P6

Tablo 4. Yaya yolları için önerilen aydınlık düzeyi değerleri

Aydınlatma Sınıfı	Ortalama Aydınlık Düzeyi (lux)
P1	20
P2	10
P3	7.5
P4	5
P5	3
P6	1.5

Ek-6

Tablo 1: Enerji verimliliği etiketi verilecek elektrik motorlarında aranacak asgarî verim değerleri

Çıkış Gücü (KW)	1,1	1,5	2,2	3,0	4,0	5,5	7,5	11,0	15,0	18,5	22,0	30,0	37,0	45,0	55,0	75,0	90,0	> 90,0
Verim (%)	83,8	85,0	86,4	87,4	88,3	89,2	90,1	91,0	91,8	92,2	92,6	93,2	93,6	93,9	94,2	94,7	95,0	95,0

Ofis Adresimiz

İncilipınar Mah. Nişantaşı Sok. No: 11/A Şehitkamil/GAZİANTEP

Telefon Numaramız

+90 850 812 21 01

Mail Adresimiz

bilgi@yesilevd.com

Yeşil Enerji EKB, yapılarınıza kimlik belgesi konusunda her türlü hizmeti sağlamaktadır. Detaylı bilgi almak için bizi hemen arayın.

FAALİYETLER

Ofis Adresimiz

Telefon Numaramız

Mail Adresimiz

Bağlantılar

Faydalı Bağlantılar

Çalışma Saatleri

Hoşgeldiniz. Lütfen ilgili departmanımızla iletişime geçin.